Badania USG
Elżbieta Jarecka
Andrzej Kaczorek
Lesław Karpiński
Marta Pietrzykowska
Magdalena Kałuza
USG bioderek - porada preluksacyjna dzieci 0-6mż
Paweł Uchański
Elżbieta Jarecka
Andrzej Kaczorek
Lesław Karpiński
Marta Pietrzykowska
Magdalena Kałuza
USG bioderek - porada preluksacyjna dzieci 0-6mż
Paweł Uchański
Badanie ultrasonograficzne piersi to szybka i bezpieczna metoda obrazowania gruczołu piersiowego uwidocznionego w czasie rzeczywistym. Badanie może być wielokrotnie powtarzane i jest bezpieczne również dla kobiet w ciąży.
Jak przygotować się do USG jamy brzusznej?
- powstrzymać się od jedzenia pokarmów co najmniej 6 godzin przed badaniem, a jeżeli to możliwe to nawet 8 godzin.
- dzień przed badaniem oraz w dniu USG brzucha nie spożywać alkoholu, nie palić papierosów i e-papierosów, zrezygnować z kawy oraz gum do żucia – jest to bardzo istotny element przygotowania do USG jamy brzusznej
- by zmniejszyć ewentualne wzdęcia i pozbyć się gazów warto przyjąć Espumisan w dniu poprzedzającym badanie (3 x dziennie po 3 tabletki)
- warto również w dniu poprzedzającym badanie przyjmować tylko posiłki lekkostrawne, co oznacza rezygnację z dań smażonych, napojów gazowanych, roślin strączkowych, które wzdymają. Powinno się również zredukować spożycie błonnika, czyli nie jeść surowych warzyw i owoców oraz ciemnego pieczywa
- na 1-1,5 h przed badaniem należy wypić minimum litr wody niegazowanej, by podczas USG jamy brzusznej pęcherz był pełny – pozwoli to lepiej ocenić lekarzowi jelita pacjenta.
USG jest wskazane dla osób:
- obciążonych ryzykiem zachorowania na raka piersi ? występowanie raka sutka w wywiadzie rodzinnym,
- z piersiami o utkaniu gruczołowym (czyli u kobiet do 35. roku życia),
- z implantami silikonowymi,
- które z innych względów medycznych nie powinny być eksponowane na promieniowanie rentgenowskie (np. ciąża),
- u których występuje ból piersi lub wyciek wydzieliny z brodawki sutkowej,
- u których występuje zmiana w piersi wyczuwalna przez dotyk,
- które stosują hormonalną terapię zastępczą,
- u których rozpoznano już zmiany łagodne.
A kiedy Ty ostatnio badałaś/badałeś swoje piersi?
- USG jamy brzusznej/ukł.moczowego/nerek 200 zł
- USG piersi/sutków 200 zł
- USG jąder/moszny 200 zł
- USG tarczycy/węzłów chłonnych 200zł
- USG tkanek miękkich 200zł
- USG przezciemiączkowe 200zł
- USG ślinianek/krtani 200zł
- USG Doppler żył kończyny dolnej od 220zł
- USG Doppler naczyń ukł. wrotnego wątroby 220zł
Rodzaje USG
USG dopplerowskie
służy do oceny przepływu krwi w naczyniach krwionośnych i sercu. Wykorzystuje się tu fakt zmiany długości fali odbitej od przedmiotu, który zbliża się lub oddala od głowicy. W przypadku USG takim przedmiotem są krwinki czerwone. Analizując odbitą od nich falę ultradźwiękową, można wykreślić kierunek i sposób przepływu krwi.
USG jąder, moszny
Wskazaniem do badania są podejrzenie wodniaka, guza jądra i najądrza, torbieli nasiennych, żylaków powrózka nasiennego, uraz, bolesne jądro lub moszna (skręt, zmiany zapalne), nieprawidłowa sprężystość jądra w badaniu palpacyjnym (guzy)
Cel badania:
- diagnostyka zmian rozrostowych gruczołu krokowego ( łagodnych i nowotworowych)
Przygotowanie do badania:
- zalecane jest przedstawienie lekarzowi opisów poprzednich badań
Badanie wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu.
USG gruczołu krokowego
Cel badania:
- ocena wielkości , różnicowanie przyczyn powiększenia (gruczolak, nowotwór, zapalenie)
Przygotowanie do badań:
- zalecane jest przedstawienie lekarzowi opisów poprzednich badań
wypełniony pęcherz moczowy, na 1 godzinę przed badaniem wypić 1-1,5 litra niegazowanego płynu (woda).
Badanie wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu.
USG kolana
jest metodą obrazowania narządu ruchu przy pomocy fali ultradźwiękowej
Wskazaniem do badania są skręcenia kolana z podejrzeniem uszkodzenia więzadeł oraz struktur wewnątrzstawowych /więzadeł pobocznych, krzyżowych ,łąkotek oraz zmiany nieurazowe torbiele okolicy kolana oraz dołu podkolanowego
Cel badania:
- wykrycie uszkodzeń torebkowo-więzadłowych kolana, potwierdzenie obecności płynu wewnątrzstawowego, wykrycie zmian tkanek miękkich ,torbieli okolicy kolana określenie ich wielkości ,struktury, połączenia ze stawem kolanowym
Przygotowanie do badania:
- nie wymaga specjalnego przygotowania
Badanie wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu., wymaga niejednokrotnie potwierdzenia innymi metodami MRI, artroskopia kolana.
USG stawu skokowego
jest metodą obrazowania narządu ruchu przy pomocy fali ultradźwiękowej
Wskazaniem do badania są uszkodzenia więzadłowo-torebkowe okolicy stawu skokowego (skręcenia), uszkodzenia ścięgna Achillesa.
Cel badania:
- wykrycie uszkodzeń struktur torebkowo-więzadłowych oraz zmian w tkankach miękkich w okolicy stawu skokowego
Przygotowanie do badania:
- nie wymaga specjalnego przygotowania.
USG bioder
badanie preluksacyjne ? pozwala ocenić kostnienie i stosunki anatomiczne stawów biodrowych u małych pacjentów (niemowlęta), co oznacza wcześniejsze wykrycie wszelkich nieprawidłowości.Wskazaniem do badania jest profilaktyka dysplazji stawów biodrowych u dziecka (badanie przesiewowe u wszystkich noworodków)
Cel badania:
- wczesne rozpoznanie wrodzonej dysplazji stawów biodrowych
- określenie stopnia nasilenia wady
Przygotowanie do badania:
- nie wymaga specjalnego przygotowania
Badanie wykonywane jest przez lekarza ortopedę, już w pierwszych tygodniach życia bez narażania dziecka na szkodliwe promieniowanie. Trwa kilka minut, jest badaniem bezbolesnym.
Wynik przekazywany jest w formie opisu tego samego dnia.
USG przezciemiączkowe
u małych dzieci można dzięki USG badać mózg poprzez nie zrośnięte ciemiączko.
USG ślinianek
Wskazaniem do badania jest powiększenie gruczołów ślinowych niewiadomego pochodzenia, zmiana konsystencji przy badaniu palpacyjnym , bolesność ślinianek i zmiany toczące się w pobliżu ślinianek.
Cel badania:
- ocena wielkości ślinianek oraz różnicowanie przyczyn powiększenia (zapalenia, guzy, kamica)
Przygotowanie do badania:
- nie wymaga specjalnego przygotowania
Badanie wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu.
USG tarczycy
jest metodą obrazowania gruczołu tarczowego przy pomocy fali ultradźwiękowej.
USG jest nieinwazyjną metoda wykrywania zmian patologicznych w narządach ,pozwala na orientacyjną ocenę kształtu, wielkości i położenia narządu.
Wskazaniem do badania są nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych, choroby tarczyc
Cel badania:
- ocena guzków (torbiele, guzki lite), wole zapalne
- pomoc przy lokalizacji zmiany w gruczole tarczycy podczas wykonywania biopsji
- monitorowanie po zabiegach operacyjnych tarczycy
Przygotowanie do badania:
- zalecane jest przedstawienie lekarzowi opisów poprzednich badań
Badanie wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu.
USG piersi
jest metodą obrazowania gruczołów piersiowych przy pomocy fali ultradźwiękowej.
Wskazaniem do badania są zmiany w gruczołach piersiowych np. o charakterze guzków wykrytych badaniem palpacyjnym lub diagnostyka zmian wykrytych podczas badania mammografii.
Cel badania:
- wykrycie, lokalizacja oraz określenie wielkości i charakteru (lita czy torbielowata) zmiany w piersi
- pomoc przy lokalizacji zmiany w piersi podczas wykonywania biopsji
Przygotowanie do badania:
- najlepiej wykonywać badanie między 1-10 dniem cyklu miesiączkowego
- zalecane jest przedstawienie lekarzowi opisów poprzednich badań, w tym mammografii (jeśli była wykonana)
Badanie wykonywane jest u pacjentek w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjentki na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu.
USG węzłów chłonnych
Cel badania:
- ocena powiększonych lub zmienionych chorobowo węzłów chłonnych
Przygotowanie do badania:
- nie wymaga specjalnego przygotowania
Badanie wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, jest bezbolesne, może być powtarzane wielokrotnie bez narażania pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu bezpośrednio po badaniu.
USG jamy brzusznej
jest najczęściej wykonywanym badaniem. Z reguły w ten sposób oceniamy stan narządów jamy brzusznej ? wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, nerek, trzustki, śledziony, aorty i dużych naczyń, pęcherza i gruczołu krokowego, macicy i przydatków. Badanie to wykonuje się przez powłoki jamy brzusznej. Skórę smaruje się specjalnym żelem, który zapobiega odbijaniu fal. Lekarze zalecają wcześniejsze przeczyszczenie jelit oraz zażycie środka przeciw wzdęciom w przeddzień badania. Ułatwi to zwłaszcza ocenę trzustki, która u osób źle przygotowanych jest niewidoczna.
USG pęcherza moczowego
należy przyjść z pełnym pęcherzem, (przed badaniem najlepiej pić wodę). Umożliwia to ocenę narządu (pusty pęcherz jest zapadnięty i niewiele można zobaczyć).
USG serca ? poradnia kardiologiczna
inaczej nazywane ECHO serca. Aparat służący do badania ma inną głowicę niż urządzenie do USG brzucha oraz przystawkę kardiologiczną. Możliwości oceny serca przy użyciu tej metody stały się tak duże, że echo zaczyna być badaniem nieodzownym do podjęcia jakiegokolwiek leczenia kardiologicznego. Dzięki niemu możliwe staje się określenie struktury serca i funkcji zastawek, zaburzeń kurczliwości ściany, przecieków, fal zwrotnych, frakcji wyrzutowej i wielu innych parametrów.
Badania USG ciąży
Obowiązujące zalecenia medyczne nakazują wykonywanie USG w pierwszym trymestrze ciąży (11-14 tydzień), drugim trymestrze (20+/- 2 tygodnie) oraz trzecim trymestrze (30+/- 2 tygodnie). Ewentualne badania uzupełniające w innych okresach ciąży może zlecić lekarz prowadzący.
Badanie USG pierwszego trymestru ciąży
Polecamy pacjentkom rozpoczynanie badań najlepiej w pierwszym trymestrze ciąży w okolicy 12 tygodnia według ostatniej miesiączki. W olbrzymiej większości przypadków dziecko spełnia w tym czasie kryterium długości (CRL 45 do 84mm) do pomiaru przezierności karku, oceny kości nosowej i innych markerów genetycznych. Po przekroczeniu tego zakresu nie można oceniać tych parametrów.
Badanie USG drugiego trymestru ciąży
Badanie jest wykonywane w celu uchwycenia kolejnych zmian mających związek z nieprawidłowościami chromosomowymi oraz innymi wadami płodu.
W zakresie oceny narządów dziecka jednym z głównych celów jest możliwie najdokładniejsze zbadanie serca płodu w zakresie badania położniczego, aby w razie stwierdzenia nieprawidłowości móc dostarczyć rzetelne informacje kardiologom płodowym, którzy potwierdzają i konsultują rozpoznania położnicze.
Wykonuje się rutynowe pomiary, na podstawie których określa się statystyczny wiek ciążowy, ocenia anatomię płodu, rytm i częstość akcji serca płodu, łożysko, ilość płynu owodniowego oraz przepływy w naczyniach pępowiny i płodu. Technologia 3D 4D pozwala na uzyskanie obrazów przestrzennych i wielo- płaszczyznowych, dzięki czemu badanie jest bardzo dokładne.
Badanie USG trzeciego trymestru ciąży
Badanie jest wykonywane w celu oceny rozwoju płodu. Nie jest to badanie nastawione na uchwycenie nieprawidłowości budowy płodu z uwagi na trudniejsze warunki (np. bardziej uwapnione kości dające cienie akustyczne), jednak w miarę możliwości, ocenia także szczegóły anatomiczne budowy dziecka. W badaniu serca, wykorzystujemy najnowocześniejszą technologię czasowo-przestrzennej korelacji obrazu, eliminującą potencjalne błędy badającego. W zakresie badań przeprowadzanych w tym okresie ciąży, duże znaczenie ma ocena przewidywanej masy płodu. Oceniamy także tkankę łożyska, jego dojrzałość, budowę macicy, długość szyjki macicy.
USG owulacji
jest metodą obrazowania rozwoju pęcherzyków jajnikowych przy pomocy fali ultradźwiękowej.
W zależności od wskazań stosuje się sondy przezbrzuszne i przezpochwowe (transvaginalne).
Wskazaniem do badania są zaburzenia cyklu miesiączkowego, niepłodność.
Cel badania:
- ocena rozwoju pęcherzyków jajnikowych (owulacja)
Przygotowanie do badania:
- do badania sondą przezpochwową nie ma specjalnego przygotowania
- w badaniu przez powłoki brzuszne wymagane jest uprzednie wypełnienie pęcherza moczowego.
Badanie wykonywane jest przez lekarza ginekologa-położnika. Badanie trwa ok. 10 minut.
Wynik jest przekazywany w formie opisu z załączonym zdjęciem.
USG endowaginalne
(transwaginalne; przezpochwowe) ? przeprowadzają je głównie ginekolodzy. Badanie wykonuje się po umieszczeniu aparatu w pochwie. Dzięki niemu można dokładnie ocenić zmiany zachodzące w macicy lub jajnikach. Można też obserwować cykl owulacyjny i pobierać wycinki do badań. Wykonanie ultrasonografii u kobiet ciężarnych daje obraz ułożenia łożyska, ukazuje rozwój płodu, a nawet jego płeć oraz wiek.
Badanie USG jest szybkie, niebolesne i mało kłopotliwe.